Rozrusznik to podzespół elektryczny, który ma na celu uruchomienie silnika benzynowego i diesla. Jak rozpoznać objawy awarii rozrusznika? Kiedy trzeba wymienić rozrusznik w samochodzie?
Uszkodzony rozrusznik może unieruchomić samochód. Po prostu nie uda się uruchomić silnika. Na szczęście rozrusznik silnika (rozrusznik samochodowy) nie psuje się z dnia na dzień. Objawy awarii rozrusznika samochodowego narastają stopniowo. Im szybciej zareagujesz, tym szybciej pozbędziesz się problemu. Poza tym musisz pamiętać o tym, że rozrusznik samochodowy to część eksploatacyjna. Czyli podlegająca wymianie po zużyciu. Na szczęście rozrusznik nie psuje się często. Wszystko zależy od rodzaju samochodu i od sposobu eksploatacji.
Ważne! W samochodach z systemem start – stop rozruszniki zużywają się znacznie szybciej, niż w autach, które nie mają systemu start – stop. Nic w tym dziwnego. Rozrusznik pracuje znacznie częściej niż w innych samochodach. Jeśli start – stop jest aktywny, rozrusznik musi uruchomić silnik przy każdym zatrzymaniu auta. Najgorsze jest to, że rozrusznik do samochodu ze start – stop kosztuje kilka razy więcej niż standardowy rozrusznik samochodowy. Cena może zawierać się w przedziale od 1500 do 2000 zł.
W jakich samochodach stosowany jest rozrusznik?
Rozrusznik samochodowy znajduje się pod maską każdego samochodu z silnikiem diesla i silnikiem benzynowym.
Rozrusznik samochodowy może znaleźć się pod maską samochodu z napędem hybrydowym, ale nie musi. W hybrydach rozrusznik może być zastąpiony przez inny podzespół. Rolę rozrusznika dla silnika spalinowego może pełnić silnik elektryczny (w hybrydach PHEV) albo prądnica zamontowana na wale korbowym. Stosuje się różne rozwiązania.
Po co stosuje się rozrusznik w aucie?
Zadaniem rozrusznika jest uruchomienie silnika spalinowego. Oczywiście, sam rozrusznik nie wystarczy do tego, żeby uruchomić silnik.
Rozrusznik rozpędza wał korbowy silnika spalinowego. Dzięki temu zaczynają pracować tłoki i cylindry. Jednak aby silnik mógł zacząć pracować, niezbędne są jeszcze dodatkowe czynniki.
Najważniejszy jest prąd elektryczny. Dostarcza go akumulator. Najwięcej prądu z akumulatora zużywa sam rozrusznik (zwłaszcza w dieslach, które potrzebują więcej prądu do uruchomienia silnika niż silniki benzynowe). Ponadto akumulator musi zasilić też pompę paliwa w baku (aby do silnika trafiło paliwo), układ zapłonowy w silniku benzynowym (żeby mogła powstać iskra, dzięki której mieszanka paliwowo – powietrzna się zapali), układ wspomagania w silniku diesla (aby mogło dojść do samozapłonu mieszanki paliwowo – powietrznej), a także sterownik silnika i czujniki.

Jak działa rozrusznik w samochodzie?
– Przekręcasz kluczyk w stacyjce samochodu / wkładasz kluczyk elektroniczny do odpowiedniego miejsca na desce / wciskasz przycisk start na desce rozdzielczej
– Immobiliser sprawdza zgodność nadajnika w kluczyku / nadajnika w karcie dostępu bezkluczykowego i neutralizuje blokadę zapłonu
– Prąd z akumulatora płynie do rozrusznika, sterownika silnika, pompy paliwa i czujników, a także deski rozdzielczej
– Z rozrusznika wysuwa się bendiks, czyli koło zębate, które zazębia się z zębatką koła zamachowego na wale korbowym silnika (zamontowanym od strony sprzęgła).
– Rozrusznik obraca wałem korbowym, akumulator zasila też układ zapłonowy / układ wspomagania rozruchu, pompę paliwa, sterownik i czujniki.
– Silnik zaczyna pracować. Bendiks cofa się i rozłącza. Silnik zaczyna napędzać alternator, który od tej chwili produkuje prąd dla wszystkich odbiorników w samochodzie (i ładuje akumulator).
W sprawnym samochodzie silnik powinien zacząć pracować po 2 sekundach od przekręcenia kluczyka/naciśnięcia przycisku START.
Jak jest zbudowany rozrusznik samochodowy?
Rozrusznik to przede wszystkim silnik elektryczny oraz bendiks, czyli specjalna wysuwająca się część z zębatką. Bendiks porusza się (wysuwa i cofa) dzięki cewce elektrycznej, która steruje jego pracą.

Ile wytrzyma rozrusznik samochodowy? Trwałość rozrusznika
Trwałość rozrusznika samochodowego jest różna. Zależy ona od jakości zastosowanej części (na pierwszy montaż lub do naprawy) i sposobu eksploatacji auta.
Zasady są proste.
Tania część (tani zamiennik) – niska trwałość.
Im więcej rozruchów – tym szybciej rozrusznik ulegnie uszkodzeniu. Zatem jeśli ktoś jeździ autem na krótkich trasach (albo ma uruchomiony, aktywny start-stop) i w jego samochodzie silnik jest uruchamiany kilka/kilkanaście razy dziennie, musi liczyć się z przyspieszonym zużyciem rozrusznika.
Ta część samochodowa niszczy się najczęściej w autach dostawczych, pojazdach kurierów, taksówkach, samochodach przedstawicieli handlowych, autach na godziny (car sharing).
Dobry rozrusznik (markowy) jest w stanie wytrzymać nawet 250 – 300 tys. km przebiegu. Ale intensywna eksploatacja (częste uruchamianie silnika każdego dnia) może skrócić ten okres do kilkudziesięciu tys. km przebiegu. Czas eksploatacji rozrusznika skurczy się jeszcze bardziej, gdy będzie to część niskiej jakości (tani zamiennik).
Najczęściej rozrusznik może zniszczyć sam kierowca. Kiedy silnik nie chce się uruchomić, ze względu na rozładowany akumulator, a kierowca raz za razem chce uruchomić silnik. W ten sposób dochodzi do spalenia rozrusznika (spalenia silnika elektrycznego rozrusznika).
Przeczytaj również: Generalny remont silnika – wszystko, co warto wiedzieć
Typowe objawy awarii rozrusznika samochodowego (rozrusznik – objawy awarii)
Jak wspomnieliśmy wcześniej, rozrusznik nigdy nie psuje się niespodziewanie. Może przestać działać niespodziewanie, ale wcześniej, przez co najmniej kilka tygodni, będzie wskazywać na zużycie. Pierwsze oznaki zużycia rozrusznika to głośnie trzaski, dobywające się spod maski podczas uruchamiania silnika. Czy rzężenie rozrusznika podczas uruchamiania silnika to objaw awarii rozrusznika? Zazwyczaj nie. Przyczyną rzężenia rozrusznika jest rozładowany akumulator samochodowy.
Jakie są objawy uszkodzonego rozrusznika? Brak reakcji po przekręceniu kluczyka albo po naciśnięciu przycisku start. Pamiętaj, że przyczyną może być też inna awaria. Najczęściej jest to rozładowany akumulator, ale może to też być zepsuta pompa paliwa albo uszkodzony przekaźnik pompy paliwa.
Rozrusznik może też bardzo mocno hałasować podczas pracy (wydawać metaliczne odgłosy). Inne objawy awarii to zbyt wolna praca rozrusznika i niemożność rozłączenia rozrusznika po uruchomieniu silnika. W tych ostatnich przypadkach psuje się bendiks (zębatka albo cewka).
Teoretycznie można naprawić rozrusznik, ale raczej nie jest to opłacalne. Rozrusznik wymienia się na nowy. Sprawny mechanik potrzebuje na to maksymalnie dwie godziny, a czasami robi to znacznie szybciej (zależnie od dostępu do podzespołu). W razie awarii rozrusznika trzeba najczęściej wezwać lawetę. Pamiętaj, że nie każde auto można holować.
Używane auto z zepsutym rozrusznikiem
Nieuczciwy sprzedawca może chcieć ukryć problemy z zepsutym rozrusznikiem. Jest na to kilka sposobów. Najpopularniejszy to uruchomienie silnika przed przybyciem na miejsce kupującego auto używane.
Drugi sposób to zastosowanie specjalnego środka typu samostart (lub innego, łatwopalnego), którym pryska się na filtr powietrza.
Rozrusznik do popularnego auta może kosztować ok. 200 zł. Do auta ze start – stop od 1500 do 2000 zł albo drożej. Pamiętaj o tym przed zakupem.
Sprawdzenie auta przed zakupem – po VIN i przez specjalistów
Nasz serwis Historia Szkód to najlepsza historia samochodu po VIN w Polsce. Nasz serwis umożliwia sprawdzenie auta po VIN na trzy sposoby:
– darmowe sprawdzenie auta po VIN – dowiesz się całkowicie za darmo, czy auto ma jakieś szkody (wypadek, powódź itd.).
– płatny raport VIN – jeśli auto nie ma szkód, warto dowiedzieć się o nim więcej. Płatny raport odpowie na wiele pytań.
– płatny raport VIN jeśli chcesz kupić auto uszkodzone. W ten sposób dowiesz się, jaka była wartość szkody, oszacowana przez ubezpieczyciela.
Po sprawdzeniu auta po VIN koniecznie sprawdź samochód przed zakupem, korzystając z pomocy rzeczoznawców samochodowych. Wejdź na stronę Motocontroler.com i wybierz odpowiedni raport z oferty specjalistów, sprawdzających auta przed zakupem. Po zakończonym badaniu otrzymasz szczegółowy opis krok po kroku stanu technicznego auta, wraz z szeregiem zdjęć w formie elektronicznej oraz z odpowiedzią na pytanie, czy warto kupić dane auto.
______________________________________________________________________________________________
Autor: Michał Lisiak
Jestem niezależnym dziennikarzem motoryzacyjnym. Lubię motoryzację „dla ludzi”. Nie pasjonuję się samochodami za miliony i informacjami prasowymi. Od lat zgłębiam tajemnice techniki motoryzacyjnej. Cieszę się, że dzięki mojej pracy ktoś może kupić fajne auto, unikając oszustwa i niebezpieczeństw. Poza motoryzacją, moją pasją jest muzyka, gotowanie i Indonezja.